Wehikuł czasu, czyli moja dekada... - felieton

dodano: 2011-01-28 17:00 przez: Mateusz Natali (komentarze: 43)
Podsumowywanie minionych 10 lat w rapie (szczególnie polskim) to dla mnie swoisty wehikuł czasu. Odgrzebywanie na półkach albumów, które katowałem będąc w gimnazjum i jarając się nimi... jak dziecko (np. to na zamieszczonym obok zdjęciu, pochodzącym jeszcze z okresu przedrapowego). Automatycznie uruchamiana masa wspomnień. Płyty, na które naprawdę się czekało, ciułało kieszonkowe i dzieliło ze znajomymi kto co ma kupić, pędziło do Empików i rozfoliowywało z zajawką, nie wiedząc czego się spodziewać. Coraz to nowe świetne i świeże klipy kolejnych debiutantów, oglądane po powrocie ze szkoły na Vivie i MTV.

Demyt, w tejże dekadzie (2001-2010) działo się naprawdę sporo i sporo warto wspomnieć...

Przygodę z rapem zacząłem od Wu-Tangów, jednak potem na dobrych parę lat dałem się pochłonąć rodzimej scenie. Zajawka usłyszanymi na koloniach "Konfrontacjami" Kalibra, potem ranne pobudki katowaną na Radiostacji "Sensacją" Fenomenów (i "Dreamy Days" Rootsa Manuvy") i zaczęło się... To już dziesięciolecie, gdy z większą lub mniejszą intensywnością (choć częściej to pierwsze) śledziłem to, co działo się w nadwiślańskim rapie. Jedni powiedzą "prehistoria", inni "e tam młody, w latach 90-tych to było coś" - jednak to mogłem tylko nadrabiać, powspominam więc co pamiętam w wersji live...

Kaseta "3:44" pamięta wiele. Porysowany "Efekt" w poobcieranym od używania kartoniku nie wiem ile razy wrzucałem na sprzęt. Gdy pożyczyłem "Muzykę Klasyczną" to ileś miesięcy nie mogłem jej odzyskać, bo kolejne osoby też chciały posłuchać i przegrać a wróciła w stanie nie do pozazdroszczenia (sam zresztą znalazłem u siebie potem zaginiony w akcji w podobny sposób "Chleb Powszedni"). Potężna ścieżka dźwiękowa do "Blokersów", kultowy "Mój Rap, Moja Rzeczywistość", odtwarzane na okrągło przez wszystkich "Wyścig Szczurów", "Jestem Bogiem" czy "Od lat". Świeżość Łony, styl Pono, niesamowite teksty Sokoła czy Pezeta, talent Mesa...

Każdy kolejny album był wydarzeniem. Single takie jak "Tabu", "Oszuści", "Te Słowa", "Szansa", "Kochana Polsko", "Idź Swoją Drogą", "Refleksje", "Czas dokonać wyboru"... Każdy coś wnosił, każdy był świeży, brzmiał świetnie i niósł konkretny przekaz nie zaginiony gdzieś w gąszczu udziwnień i sprawiał, że dzień premiery płyty oznaczało się w kalendarzu. Pezet wyłonił się jako jeden z najbystrzejszych obserwatorów świata na "Muzyce Klasycznej" a "Poważną" jeszcze podniósł poprzeczkę, do poziomu do dziś niebywałego (choć musiało minąć parę lat bym docenił to w pełni). Wall-E zaskoczył brudem i ciężkim brzmieniem K.A.S.T.Y. a Gural nawijał tam tak, że zjadał stylem wszystkich. Krótki z dzisiejszej perspektywy okres między "Efektem" a "Sam Na Sam" wydawał się wiecznością. Pierwsze a szczególnie drugie WWO - historie Sokoła wciągały i słuchało się ich z zapartym tchem nawet przy 20 odsłuchu a wersy takie jak "To do wszystkich, co okradają swoje matki - przypomnij sobie kto kupował ci zabawki" do dziś walą w głowę jak obuch i powodują ciarki.

Coraz bardziej rozwijająca się poza Peją i Killaz Group scena poznańska (osobna sprawa, w jakim kierunku później poszli niektórzy jej reprezentanci) - pierwsza płyta Ascetów ("Grunt"!), "Rapnastyk" Owala i zapętlane na sprzęcie "Pełen Pokus", po którym wielu czekało na "Mezokrację". Klasyczny trzeci mixtape Decksa, prezentujący piękny przekrój polskiej sceny. Inne kultowe płyty producenckie - Kodex Whitehouse'ów (koszących wtedy wszystko ilością i jakością produkcji), "Świeży Materiał" Waco ("Graffiti" czy "Tak To Wygląda"!!!), "600 C" Volta czy "Dobra Częstotliwość" Praktika. Łódź i Familia HP oraz przede wszystkim coraz jaśniej świecący O.S.T.R. Wrocławska różnorodność - ciężkomiejska K.A.S.T.A., refleksyjny Tymon, funkujący Sfond Sqnksa. Wreszcie warszawska masa totalnie różnych postaci - WWO, Pono, Flexxip, Pezet, Eis, Fenomen, Molesta, Grammatik, WSZ&CNE. Pierwsze podziemne odkrycia ze strefy mp3 WP - 003 i ich "Dlaczego" czy Prezes z "Kocham moje życie"... Wymieniać można w nieskończoność a i tak kogoś się przegapi... I tak aż do roku 2004, w którym za sprawą "8 Mili" do gry wszedł dodatkowo freestyle i głośne WBW i zza rogu wychyliło się coraz mocniej rozwijające się podziemie na czele z "Naturalnie EP" i "Następnym Levelem" czy numerami Miejskiego Klasyku. Ciekawe, że akurat granica przejścia przeze mnie z gimnazjum do liceum pokryła się praktycznie z końcem boomu, zwolnieniem potoku klasyków i złotą erą polskiego rapu.

Kryzys musiał jednak przyjść. Rozczarowanie coraz większą ilością dziwnej papki, przesyt mediów, które postanowiły na dobre odciąć się od rapu, odejście sezonowców a zarazem naturalne "wyczerpanie materiału" po takiej intensywności nagrań na najwyższym poziomie. Niedługo potem rozwój Internetu, wzrost ilości wydawnictw, coraz częściej darmowych i niedopracowanych, możliwość do uwolnienia wszelkich frustracji przez zakompleksionych buców, którzy do tej pory mogli wyśmiewać i hejtować tylko w gronie znajomych ("Zawiść zazdrość zamiast starać się mieć więcej") a nagle zaczęli stawać się wielkimi krytykami i "autorytetami", uznając do tego, że ich gust jest jedynym właściwym wyznacznikiem poziomu. Ilość płyt i raperów zamieniła proporcje i nagle to część słuchaczy zaczęła robić łaskę, że sprawdza (a obecnie wręcz, że ściąga) materiał. Wszystko to popsuło klimat, zatrzymało koło fortuny i przyniosło parę słabszych lat, o których jednak też nie można zapominać. "Alkopoligamia", "Drewnianej Małpy Rock", "Sensi", "27", "Wchodzę Do Gry" Braha, "Inni Niż Wszyscy", "Muzyka Rozrywkowa", "Najebawszy", "Wyższe Dobro", kolejne płyty Ostrego. Choć to wtedy właśnie mniej śledziłem to, co działo się w Polsce a dzięki eBay'owi znalazłem się na wyciągnięcie ręki od masy amerykańskiego dorobku, niedostępnego dotychczas w Polsce, co sprawiło, że tempo nadrabiania klasyków było naprawdę niesamowite.

Efekt był taki, że gdy podliczyłem na koniec 2005 roku ilość płyt sprowadzonych aukcyjnie zza oceanu to wyszło ich koło 300 a portfel schudł wielokrotnie (nie będę ich opisywał, ani wchodził dokładniej w amerykańską tematykę, bo nawet na serwerze nie starczyłoby miejsca)... Dziś nie ograniczam się ani do Polski ani do Stanów, bo i tu i tu wychodzi masa krążków, które świetnie umilają mi czas. W międzyczasie (połowa liceum) zacząłem też pisać publicznie o tymże, coraz lepiej znanym rapie - najpierw na stronę Ślizgu, potem do ostatnich numerów papierowego SLG, następnie do Magazynu Hip Hop a początek (pierwszy rok) studiów znów łączy się z ważnym momentem - rozpoczęciem razem z Danielem spinnerowej działalności, którą kontynuujemy dziś na Popkillerze i którą - jak łatwo się domyślić, skoro czytacie ten tekst - doskonale znacie.

Ostatnich lat nie ma co zbytnio streszczać, bo wszyscy pamiętamy je jeszcze dobrze. Powiem tylko tyle, że brak mi trochę w dzisiejszym rapie tej magii, świeżości, wszechobecnej zajawki nie podcinanej przez wiecznie niezadowolonych internetowych "znawców", którym nic nie pasuje. Brak takich płyt jak "Muzyka Poważna", "We Własnej Osobie" czy "Efekt". Jednak wszystko wydaje się stopniowo odradzać a rok 2009 był najlepszym od owego pamiętnego 2004. Krążki takie jak "O.C.B.", "Sobotaż", "Fakty, Ludzie, Pieniądze", "Kwiaty Zła", "Zamach Na Przeciętność", "Co Nie Ma Sobie Równych" czy undergroundowe "Kilka Numerów O Czymś", "Lavorama",  "Demonologia" lub "Materiał Producencki" (oczywiście to nie wszystko, tylko dopiero wierzchołek góry) pokazują, że wszystko zdaje się zmierzać w dobrym kierunku. Hejtingu, ludzkiej zawiści i anonimowego sączenia jadu nie da się raczej powstrzymać, ale i tak perspektywy na kolejną dekadę jeśli chodzi o poziom muzyki wydają się naprawdę niezłe, a w mocnym stylu otworzył ją już swoim debiutem VNM. Każdemu raperowi życzę więc wytrwałości i drogi zakończonej tak jak nowy reprezentant Prosto a nam wszystkim jak najwięcej dobrego, zajawkowego rapu pełnego emocji i pozbawionego rutyny. Oby do przodu!

Natomiast dekadę w sposób dokładniejszy i bardziej usystematyzowany niż ten ciąg myśli zaczniemy podsumowywać dla was już w ten weekend (podsumowania ekspertów mogliście już przeczytać), a niedługo potem wspomnienia i refleksje wyciągniemy od tych, którzy naprawdę mają o czym opowiadać...
AG
no wyszło Ci to świetnie, ukłony ;)
Anonim
Spoko, spoko ale nie napisanie o Dinalach i Smarku to grzech!
Anonim
Zajebisty tekst, ciekawe wspomnienia. Brawo !
Anonim
dobry felieton. Dzięki niemu zapuściłem sobie po paru latach zupełnie zapomniane przeze mnie 003 - "Dlaczego?!" i aż się łezka w oku kręci:)
chila
jest jedna rzecz dla której warto żyć!! hip hop !!! i nie zmienia się nic...
Anonim
Nie rozumiem ludzi którzy nie akceptują rapu. Czy jest jakiś inny rodzaj muzyki, który potrafi tyle przekazać i zapewnić człowiekowi tyle wspomnień? Kurwa to jest piękne. Mateusz dzisiaj wypije Twoje zdrowie, bo tym tekstem zwiększyłeś moją zajawkę na rap podwójnie. :] Wielkie pozdro.
Anonim
"Pierwsze a szczególnie drugie WWO - historie Sokoła wciągały i słuchało się ich z zapartym tchem nawet przy 20 odsłuchu a wersy takie jak "To do wszystkich, co okradają swoje matki - przypomnij sobie kto kupował ci zabawki" do dziś walą w głowę jak obuch i powodują ciarki." DOKŁADNIE TAK!
Anonim
Ten felieton... jest zajebisty! : )
aaaa
w 2009 wyszedł "album zeusa" "co nie ma sobie równych" był 'debiutem roku' -2008 ;)
Anonim
"Jednak wszystko wydaje się stopniowo odradzać a rok 2009 był najlepszym od owego pamiętnego 2004. Krążki takie jak "O.C.B.", "Sobotaż", "Fakty, Ludzie, Pieniądze", "Kwiaty Zła", "Zamach Na Przeciętność", "Co Nie Ma Sobie Równych" czy undergroundowe "Kilka Numerów O Czymś", "Lavorama", "Demonologia" lub "Materiał Producencki""
Anonim
Hip Hop to moja pierwsza dziewczyna...podoba mi się i jaram się nią.
Anonim
kurwa, nie wpisalo sie ;x chodzilo mi o to, ze Demonologia to juz 2010 rok, popraw ;)
Anonim
Jeśli w 2004 poszedłeś do liceum to znaczy, że jesteśmy rówiesnikami :) Ogólnie podobne mam wspomnienia związane z tą dekadą, nawet w tym samym mniej więcej okresie (rok później niż Ty) przestałem się interesować polskim rapem i zacząłem masowo sprawdzać to co sie działo za oceanem i kanałem, choć ja akurat robiłem to za pomocą sieci głównie. Obecnie też zaliczyłem powrót do krajowego rapu i obecnie poświęcam pół na pół uwagę polskiemu i zagranicznemu rapowi.
Anonim
straszliwy grzech nie wspomniec o 2 plycie Fu"futurum",o dystansie czy aniol stroz,singiel za piatke jeszcze na tasmie...plyta ktora byla zupelnie inna niz wszystkie i maxymalnie dojebana!pozdro!
Anonim
Świetny tekst! Jestem w Twoim wieku więc u mnie też wszystko wyglądało i wygląda tak samo. Poczynając od kasety "3:44" i trochę porysowanego już "Efektu" na CD ;) poprzez kolejne sprawdzanie i nagrywanie teledysków z Vivy aż po nadrabianie klasyków zza oceanu. 99% zgodność myśli i odczuć :). Wielkie 5!
Anonim
PS. Fajny dresik. Miałem podobny Eurosportu :]
herostratus
a ja jestem rocznik 1980 wiec dla mnie to tylko pewien etap w polskim rapie
jurek
w dokladnie ten sam sposób wyglądała moja zajawa... wielka piona!!
Anonim
Zajebiste podsumowanie czekam na kolejne.
matys
Zawaliste podsumowanie dekady, ale brakuje mi trochę płyty "Dwuznacznie" TeTrisa! Ale i tak propsy :)
Anonim
"Odgrzebywanie na półkach albumów, które katowałem będąc w gimnazjum i jarając się nimi... jak dziecko." Dlatego też kupuje płyty, żeby móc kiedyś coś podobnego przeżyć. :) Może na razie jest mała kolekcja, ale staram się ją powiększać. Mam 15 lat. || A co do tekstu. Świetny. Na pewno sprawdzę pozycje, które wymieniłeś. Niektórych jeszcze nie słyszałem. Dzięki :) P.S Czekam na dalsze podsumowania :)
E!
Nadal mam wrażenie, że czytałam o sobie:) Miło powspominać tamte czasy. Czekam na kolejny felieton, bo naprawdę dobrze się to czyta.
Anonim
U nas bieda była i się kasety w znacznej mierze przegrywało z radia i od kumpli. Pierwsza kupiona płyta to był Grammatik 3, od tego momentu przejrzałem na oczy i odrzuciłem mezów i innych gości na bok. Soundtrack z Blokersów też posiadam, pierwsze wydanie a nie to co teraz sprzedają po 15 blaszek na allegro. Piękne czasy.
wróżbita maciej.
Pierwsze a szczególnie drugie WWO - historie Sokoła wciągały i słuchało się ich z zapartym tchem nawet przy 20 odsłuchu a wersy takie jak "To do wszystkich, co okradają swoje matki - przypomnij sobie kto kupował ci zabawki" do dziś walą w głowę jak obuch i powodują ciarki. CO TO ZA BREDNIE. JA NA SZCZESCIE MIALEM WYCZUCIE SMAKU I ZORIENTOWAŁEM SIE W GIMNAZJUM ŻE KAZNODZIEJA SOKÓŁ PRAWI MORAŁY PRAWILNE PRAWICOWE DLA DRESÓW Z ULICY I NIE JARAŁEM SIE TYM CHŁAMEM , NIE CHCIAŁEM ŻEBY MNIE UCZYŁ ŻYC HARDKOROWO GODNIE ITP I CZUŁEM WSTYD GDY POKAZYWAŁ TE ZŁOŻONE WIKTORIE.
wróżbita maciej.
A SOBOTAŻ CZY JAK SIE NAZYWA TA PŁYTA SOBOTY TO DOPIERO PADŁO. TAM JEST DOPIERO SZCZYT BZDUR, ŻENUJĄCYCH WIEJSKICH WERSÓW. MYSLAŁEM ŻE MASZ LEPSZY GUST ALE TO BYĆ MOŻE WYNIKA Z TEGO ŻE JESTEŚ JESZCZE MŁODY. ALE PROPS ZA FOTKE !!
Anonim
@wróżbita maciej. 1.Nie pisz caps lockiem. Nie wiem czy wiesz, ale w środowisku internetowym interpretowane jest to jako podniesienie głosu. 2. Możesz w inny sposób okazywać swoje niezadowolenie, bardziej kulturalny.
Anonim
Dzięki za komentarze, cieszę się, że sie podoba. Fajnie też czytać, że niektórzy przeszli podobną drogę z podobnymi płytami :) @aaaa, Squinter - ta lista płyt nie dotyczyła tylko 2009, ale ostatnich paru lat ;) @mdn13 - oczywiście, "Dystans" czy "Paradoks" również były jednymi z hitowych singli tamtego okresu, które mocno namieszały, ale było ich tyle, że cięzko wymienić wszystkie. @5element - hehe, o nagrywaniu klipów tu nie wspomniałem, ale miałem tak samo, do dziś leżą gdzieś kasety z przeglądem tego, co latało na vivie i mtv :) @Raptowny - to wbrew wszystkim, którzy (będąc już starszymi) z góry uogólniają wszystkich młodszych do nieogarniętych gimbusów nie znających się na niczym i chcą zabronić im słuchania i chodzenia na koncerty powiem Ci, że jesteś obecnie w najlepszym okresie na poznawanie i chłonięcie rapu, więc ogarniaj ogarniaj :) w 2003 miałem własnie 15 lat i wtedy najbardziej wszystko mnie jarało a czas leciał na tyle wolno że było kiedy nasłuchać się wszystkiego do syta ;) do dziś zresztą sentyment do tych właśnie płyt mam najmocniejszy. obecnie wrażenie jest takie, że '3 lata studiów zleciały jak pół w gimnazjum' no i wielu osobom mocna młodzieńcza zajawka przechodzi albo trochę usycha w natłoku innych spraw. @wróżbita maciej - a ja uważam odwrotnie, gdybym miał 15-16 lat gdy wyszedł 'Sobotaż' to z pewnością bym go odrzucił bo to czy tamto (tak jak w tym wieku skreślałem jeszcze z góry np. rap z południa, bo zły i komercyjny). dziś potrafię w pełni docenić co zrobił Sobota i to, że drugiej takiej płyty w polskim rapie po prostu nie ma.
Anonim
Zajawkowicz :Hip Hop to moja pierwsza dziewczyna...podoba mi się i jaram się nią. hehe a mój pierwszy chłopak i też dalej się nim jaram;) Bardzo dobry felieton, zgadzam się w 100% !
Anonim
Ja się zajmowałem prawie wszystkimi elementami hip hopu( za wyjątkiem djingu, bo porysowanie kilku starych winyli nie ma nic wspólnego z turntablismem), rymowaliśmy do radia z dyktafonem a "skrecze" robilismy na trójwymiarowych pokemonach(mieliśmy z kumplem po 9 albo 10 lat czyli rok 2000),później się troche rozwinęliśmy za sprawą ejaya, musicmakera i całej reszty programów ale na szczęście dla słuchaczy przestałem sadzić kwadratowe rymy zanim kupiłem pierwszą puchę stagowaliśmy całą budowę sąsiada kredą i kredkami świecowymi(bo to było pod ręką) potem przerysowywaliśmy do zeszytu wrzuty ze ślizga potem własne tagi, style i wyprawy na wiadukt albo sale gimnastyczną z montanami za całe kieszonkowe.O przygodzie z bboyingiem nie będę się rozpisywał, bo to długa historia z pięcioletnią przerwą ale chociaż ta zajawka trwa nadal. Bez kitu to było ciekawe 10 lat

Strony

Plain text

  • Adresy internetowe są automatycznie zamieniane w odnośniki, które można kliknąć.
  • Dozwolone znaczniki HTML: <a> <em> <strong> <cite> <blockquote> <code> <ul> <ol> <li> <dl> <dt> <dd>